Kilka słów o … KULTURZE
Kultura powiatu bielskiego pełna jest historycznych pamiątek. Dziedzictwo kulturowe kształtowało się przez wieki dzięki zróżnicowanej tradycji, religii, ludność oraz odmienność krain geograficznych – Śląska Cieszyńskiego i Małopolski.Prawdziwym skarbem regionu jest autentyczny folklor starannie kultywowany i pielęgnowany poprzez dawne zwyczaje. Żywa kultura ludowa budzi ogromne zainteresowanie zarówno wśród turystów polskich, jak i zagranicznych. Tradycyjny ubiór ludowy nie należy do rzadkich widoków, a samych mieszkańców cechuje ogromna aktywność kulturalna. Z pokolenia na pokolenie przekazywane są słowa pieśni i przyśpiewek, regionalne przepisy, czy legendy. Co więcej kulinarne dziedzictwo dodatkowo pielęgnowane jest dzięki organizowanemu przez Starostwo Powiatowe w Bielsku-Białej - Powiatowemu Przeglądowi Potraw Regionalnych „Kulinarne Dziedzictwo”.
Do niezwykłych zjawisk należy flamandzka enklawa kulturowa ludności okolic Wilamowic. Ludność ta przybyła na nasze tereny w XIII wieku i przez całe stulecia kultywowała własny język oraz flamandzką tradycję.
Ważnym aspektem życia mieszkańców powiatu bielskiego jest muzyka, o czym świadczy duża liczba zespołów regionalnych, chórów oraz orkiestr dętych. Działają one głównie przy gminnych ośrodkach kultury. Do najbardziej znanych zespołów folklorystycznych należą: Regionalny Zespół Pieśni i Tańca ONDRASZEK, Regionalny Zespół Pieśni i Tańca KLIMCZOK, Zespół Regionalny PORĄBCZANIE, Zespół Regionalny Pieśni i Tańca WILAMOWICE, Kapela góralska Antoniego Gluzy, czy Kapela góralska ONDRASZKI.
Doskonałą okazją do zapoznania się z beskidzkim folklorem są liczne imprezy kulturalne. Jedną z najważniejszych i to nie tylko w regionie, ale w całej południowej Polsce jest Tydzień Kultury Beskidzkiej. To barwne święto prezentuje wszystkie przejawy folkloru, występy zespołów regionalnych, grup artystycznych oraz prac artystów ludowych, pozwalając tym samym na dosłowne dotknięcie tradycji. Kolejną imprezą przybliżającą dawne obrzędy i zwyczaje są Wilamowskie Śmiergusty podczas, których można oglądać występy licznych grup folklorystycznych i etnicznych z całe Europy.
Do pozostałych ważniejszych imprez kulturalnych należą : Jesienny Festiwal Muzyczny – ALKAGRAN w Czechowicach - Dziedzicach oraz AMO CANTARE w Czechowicach - Dziedzicach, Międzynarodowy Festiwal Orkiestr Dętych ZŁOTA TRĄBKA, Międzynarodowy Festiwal Chórów GAUDE CANTEM, Święto Pieśni Chóralnej GAUDE CANTEM, Bystrzańskie Recitale Organowe, Jakubowe Święto, Joysinickie Żniwowani, Jaworzański Wrzesień, a także uroczystość wręczenia Nagrody Starosty Bielskiego im. ks. Józefa Londzina za wybitną działalność społeczno-kulturalną.
Nasz region może poszczycić się także wspaniałymi zabytkami kultury i architektury. Jednym z najcenniejszych zabytków w tej części Polski jest zamek w Grodźcu, którego malownicza bryła została ukształtowana na przełomie gotyku i renesansu. Zachowało się też kilka siedzib szlacheckich. Godny szczególnej uwagi jest wzniesiony na początku XVII wieku w Czańcu murowany dwór obronny. Nieco później powstały rokokowy Pałac Kotulińskich w Czechowicach - Dziedzicach oraz okazały zespół pałacowy hrabiów de Saint - Genois w Jaworzu, którego elegancka architektura z końca XVIII wieku pięknie harmonizuje z zielenią starego parku. Warto zobaczyć, także klasycystyczny dwór Habsburgów w Bestwinie, a także skromniejsze dworki w Kobiernicach, Ligocie czy Starej Wsi. Wśród zabytków znajdujących się na Szlaku Architektury Drewnianej Województwa Śląskiego wyróżniają się drewniane kościółki w Szczyrku, Bielowicku oraz Starej Wsi. Do fascynujących zabytków architektury drewnianej, należą także pozostałości kultury ludowej takie jak: chaty pasterskie z początku XIX wieku na stoku Magury, pasieka słowiańska, czy też Muzeum Regionalne w Bestwinie.
Dla koneserów malarstwa niepowtarzalną okazją jest muzeum Juliana Fałata (1853-1929) w jego własnym domu zwanym „Fałatówką”, w Bystrej. Ten uznany artysta, niegdyś nadworny malarz niemieckiego cesarza Wilhelma II oraz rektor Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie tutaj właśnie spędził ostatnie lata życia, pozostawiając po sobie cenną kolekcję obrazów i pamiątek. Zupełnie inna w nastroju, ale też pełna twórczej atmosfery jest Galeria Strachów Polnych Floriana Kohuta w Rudzicy.
Barwna historia, różnorodna architektura, wciąż żywy folklor oraz szeroki wachlarz propozycji kulturalnych to synonimy powiatu bielskiego.